Նամակներ բարու և գեղեցիկի մասին։ Դմիտրի Լիխաչով
Շատերը կարծում են, թե ինտելիգենտ մարդը նա է, ով շատ է կարդացել, ստացել լավ կրթություն (այն էլ` գերազանցապես հումանիտար), շատ է ճամփորդել, գիտի մի քանի լեզու:
Մինչդեռ` կարելի է ունենալ այս ամենն ու չլինել ինտելիգենտ, և կարելի է այս ամենին չտիրապետելով, մեծ առումով, այնուամենայնիվ, լինել ներքնապես ինտելիգենտ:
Ինտելիգենտությունը ոչ միայն գիտելիքների, այլև ուրիշին հասկանալու ունակության մեջ է: Այն դրսևորվում է հազար ու մի մանրուքի մեջ՝ հարգալից վիճելու ունակության, սեղանի շուրջ համեստ վարվեցողության, ուրիշին աննկատ (հենց աննկատ) օգնելու կարողության, բնության հանդեպ փայփայանքի, շրջակայքը չաղտոտելու, չաղտոտելու` աղբով, քնթուկներով, հայհոյանքով, հիմար գաղափարներով. այո, դա նույնպես աղբ է, այն էլ ինչպիսի՜:
Ես ճանաչել եմ ռուսական հյուսիսում գյուղացիների, որոնք իսկապես ինտելիգենտ էին: Նրանք իրենց տներում պահպանում էին զարմանալի մաքրություն, կարողանում էին գնահատել լավ երգերը, կարողանում էին պատմել եղելություններ, որոնք պատահել էին իրենց և ուրիշների հետ, ապրում էին կարգավորված կենցաղով, հյուրասեր էին ու բարյացակամ, հասկանալով էին վերաբերվում ուրիշի ցավին և ուրիշի ուրախությանը:
Ինտելիգենտությունը ունակություն է` ըմբռնելու, ապրումակցելու, այն համբերատար վերաբերմունք է աշխարհի ու մարդկանց հանդեպ։
Առաջադրանքներ
Ընտրե՛ք տեքստին համապատասխան պատասխանները։
Բացատրե՛ք հետևյալ միտքը, ,, Ինտելիգենտությունը ունակություն է` ըմբռնելու, ապրումակցելու, այն համբերատար վերաբերմունք է աշխարհի ու մարդկանց հանդեպ,,։
4․Նախադասություններում դուրս գրի՛ր ենթական և ստորոգյալը։
5․ Կարդացե՛ք։ Բառարանի օգնությամբ բացատրե՛ք անհասկանալի բառերը։
Կատարե՛ք առաջադրանքերը։
Что символизирует красное и желтое яичко в истории Галечки и бабушки?
Какова роль бабушки в рассказе? Как она помогает Гале в её переживаниях?
Почему Галя так сильно хочет встретить свою маму первой?
Как Галя переживает ожидание приезда мамы? Какие чувства она испытывает в течение дня?
Почему Галя решает пойти на бугор встречать маму, несмотря на страх перед лесом?
Какую роль в рассказе играет собака Жучка? Как она помогает Гале в её путешествии?
Почему Галя в какой-то момент ощущает страх и тоску? Как меняется её настроение в конце рассказа?
Երբ 1973 թվականին Դանիան և Կանադան ստորագրեցին սահմանազատման պայմանագիր, նրանց միջև ծագեց մի փոքր, բայց հետաքրքիր տարաձայնություն՝ Հանսի կղզու պատկանելիության հարցում։ Քանի որ այդ պայմանագրում կղզին չէր նշված, երկու կողմերն էլ սկսեցին իրար հետ մրցակցել դրա վերահսկողության համար։ Կղզին գտնվում է Քենեդի նեղուցի մեջտեղում՝ Գրենլանդիայի և Էլսմիր կղզիների միջև։ Նեղուցի տեսական գիծը հենց կղզու վրայով է անցնում, ինչը բարդացնում էր այս տարաձայնությունը։
1984 թվականին, այսպես կոչված, սկսվեց «Վիսկիի պատերազմը»։ Կանադան որոշեց «վերցնել» կղզու վերահսկողությունը՝ բարձրացնելով իր դրոշը և թողնելով այնտեղ կանադական վիսկի՝ որպես մի տեսակ ցուցադրական քայլ։ Այս իրադարձությունը պրովոկացիա էր Դանիայի համար։ Դանիան չկտրվեց՝ և նույն տարում Գրենլանդիայի հարցերով նախարարը անձամբ մեկնեց կղզի և բարձրացրեց Դանիայի դրոշը՝ թողնելով դանիական վիսկի և մի գրություն, որտեղ գրված էր՝ «Բարի գալուստ դանիական կղզի»։ Այս քայլերը դարձան երկու երկրների միջև ծագած մի անսովոր «պատերազմի» դրվագներ։
Սակայն, այս հակամարտությունը չէր դառնա մեծ չափերի։ Երկու կողմերն էլ գիտակցում էին, որ առանց լուրջ ռազմական միջամտության խնդիրը հնարավոր է լուծել խաղաղ ճանապարհով։ Այդ իսկ պատճառով, 2005 թվականին, Կանադան և Դանիան սկսեցին քննարկել կղզու շուրջ ստեղծված իրավիճակի կարգավորումը։ Նրանք պայմանավորվեցին, որ պետք է մշակեն մեթոդներ, որոնք կլուծեին հակասությունները դիվանագիտական մակարդակում։
Այսպիսով, հակամարտությունը, որը սկզբում կարող էր վերաճել լուրջ կոնֆլիկտի, ավարտվեց հարաբերական խաղաղությամբ։ Դանիան և Կանադան միասին աշխատեցին հարցի լուծման համար, և կղզու հարցը դարձավ պատմական հիշատակ ոչ թե որպես պատերազմ, այլ որպես մի հետաքրքիր դիվանագիտական դիմակայություն, որը մի քանի անգամ խառնվեց խաղալիք «պատերազմների» մեջ՝ առանց կոնկրետ պատերազմ սկսելու։
Ե՞րբ է լույսը բեկվում? Ինչո՞վ է լույսի բեկումը տարբերվում անդրադարձումից:
Լույսը բեկվում է այն դեպքում, երբ այն անցնում է տարբեր միջավայրեր, օրինակ՝ օդից ջուր կամ ապակի: Բեկումը տեղի է ունենում, երբ լույսը փոխում է իր ուղղությունը միջավայրերի սահմանին` կախված լույսի արագությունից:
Բեկումը տարբերվում է անդրադարձումից այն առումով, որ անդրադարձումը տեղի է ունենում, երբ լույսը հանդիպում է մեկ այլ մակերևույթի վրա և այն արտացոլվում է, առանց անցնելու միջավայրերի միջև, իսկ բեկումը կապված է լույսի միջավայրեր անցնելու հետ:
Ի՞նչ է ոսպնյակը:
Ոսպնյակը բյուրեղաքար կամ ապակիից պատրաստված օբյեկտ է, որը հավաքում է լույսի ճառագայթները և կենտրոնացնում դրանք մեկ կետում: Ոսպնյակներն օգտագործվում են տարբեր օպտիկական սարքերում, օրինակ՝ տեսախցիկներ, միկրոսկոպներ և ակնոցներ:
Ո՞ր կետն է կոչվում ոսպնյակի կիզակետ:
Ոսպնյակի կիզակետը այն կետն է, որտեղ կոնվերգենտ (կենտրոնացված) լույսի ճառագայթները համընկնում են կամ որտեղ օբյեկտից եկող ճառագայթներն իրար մոտենում են:
Ի՞նչ օրենքով է կատարվում լույսի անդրադարձումը:
Լույսի անդրադարձումը կատարվում է անդրադարձման օրենքով: Այս օրենքի համաձայն՝ անդրադարձման անկյունը հավասար է ներթափանցման անկյունին: Թե՛ անդրադարձման, թե՛ ներթափանցման անկյունները չափվում են ուղիղ ընկալիչի նկատմամբ:
Նշի՛ր հայելիների տեսակները:
Հայելիների հիմնական տեսակները՝
Ո՞ր անկյուն է կոչվում անդրադարձման անկյուն:
Անցնող լույսի ճառագայթի հետ համեմատած այն անկյունը, որն ընկնում է հայելու մակերևույթին, կոչվում է անդրադարձման անկյուն:
Հենց նոր գտան այս ջրհորը, ջուրն էլ շատ սառն է ու համով, արի դու էլ խմիր:
Անապատում ջուրը միշտ էլ ոսկով են գնահատում:
Երեք հազար տարի ապրեց այն ծառը, որի տակ փիլիսոփա Պլատոնը հաճախ զրուցում էր իր սաների հետ:
Պատառաքաղը ոչ շատ վաղուց՝ ընդամենը չորս դար առաջ է հայտնագործվել:Առաջին անգամ Ֆրանսիայի թագավոր Հենրի Երրորդն է օգտագործել, որովհետև ձեռքով ուտելիս ճերմակ օձիքը կեղտոտում էր:
Հարավային Ամերիկայի բնակիչները վաղուց են սկսել կարտոֆիլ մշակել՝ 14 հազար տարի առաջ:
Ապագայում առանց բանվորների գործարաններ են լինելու: Ինչ-որ ժամանակ արդեն Ճապոնիայի Նագոյա քաղաքում կա այդպիսին. նրա տասնութ ռոբոտներն աշխատում են գիշեր ու զօր և առանց հանգստյան օրերի:
Քաղաքային աղբի մեջ միշտ են լինում ջարդված ապակի ու հին շշեր: Գերմանացի ինժեներները դրանք օգտագործելու ձևը գտել են վաղուց. այսօր դրանցից ջրատար խողովակներ են պատրաստելու:
2. Տրված բայերի հրամայական և արգելական հրամայական եզակի և հոգնակի ձևերը կազմի´ր:
Հագցնել, հագցրու,հագցրեք, մի հագցրու, մի հագցրեք
անցկացնել,անցկացրու, անցկացրեք, մի անցկացրու, մի անցկացրեք
վախեցնե, վախեցրու,վախեցրեք, մի վախեցրու, մի վախեցրեք
սևացնել,սևացրու, սևացրեք, մի սևացրու ,մի սևացրեք
հանգստացնել,հանգստացրու, հանգստացրեք,մի հանգստացրու, մի հանգստացրեք
հասցնել, հասցրու, հասցրեք, մի հասցրում, մի հասցրեք
3. Ընտրի՛ր Եղիշե Չարենցի բանաստեղծություններից ընտրի՛ր 3-ը, քեզ անհասկանալի բառերը դուրս գրի՛ր, բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր, լավ կարդա հասկանալով և ձայնագրվի՛ր:
Այն սարոտ երկրում, քարքարոտ երկրում
Մենք գնում էինք ու երգեր երգում։—
Մեր ձեռին կարմիր, հուրհուրան դրոշ`
Մենք երգում էինք, որ գնանք գրոհ:
Ես երգո՛վ էի հպարտ, նա զենքով —
Ես պոետ էի, նա արի` զինկոմ:
Մենք գնում էինք՝ նստած չալ ձիեր.
Մեր շուրջը կռիվ, թշնամու դիեր,
Մեր դեմը ձմեռ, մեր դեմը արուն —
Ու ձմռան միջից ժպտացող գարուն…
Այն սարոտ երկրում, քարքարոտ երկրում
Մենք կռվում էինք ու երգեր երգում…
հուրհուրան-կրակի նման վառվռուն
գրոհ-հարձակում
դիեր-մեռած մարդու մարմին
4. Բառակապակցություններ կազմի´ր՝ հարցում արտահայտող բառերը գոյականներով փոխարինելով:
Փաթաթվել մայրիկին ու՞մ, ի՞նչին
Գրկել երեխային ու՞մ ի՞նչ(ը)
Խանգարել դասը ու՞մ, ի՞նչը
5. Առածները լրացրո´ւ ընդգծված բառերի հականիշներով:
Չկա չարիք առանց բարիք:
Ջրի բերածը ջուրը կտանի:
Տերովին տերն է պահել. անտերին գայլն է կերել:
Մտնելուց աոաջ միտք արա, թե ոնց դուրս գաս:
Ինչքան գետնի երեսն է, յոթ էնքան գետնի տակն է:
6.Գրի՜ր հետևյալ բառերի հոմանիշները։
Նույնիսկ –մինչև անգամ
նպաստել – աջակցել
նվեր –պարգև,ընծա
վաղը –էգուց
զգեստ –հագուստ
շահ –օգուտ
մեղեդի –երգ
խոչընդոտ –դժվարություն
աչքածակ –անկուշտ
երազանք –իղձ, նպատակ
ք տառը.
պղպեղ –տաքդեղ
թագավոր –արքա
տաբատ –վարտիք
անարատ –մաքուր
վռնդել –հեռացնել
ժողովել –հավաքել
ճոխ –ընտիր
ատամ –կայտիք
գրավական –երաշխիք
տաղանդ –հանճար
7․Գոյական հոմանիշներ: Բառաշարքերում առանձնացնել հոմանիշ գոյականների հինգ զույգ:
1. Ահ, ծուղակ, թախանձանք, ընչազրկություն, թովչանք, աղքատություն, թակարդ, երկյուղ, հրապուրանք, աղերսանք:
ընչազրկություն–աղքատություն շ
ծուղակ–թակարդ
Ահ–երկյուղ
հրապուրանք–թովչանք
աղերսանք–թախանձանք
What sport do you like? I love basketball.
Do you go to basketball? Yes, I play basketball.
Who is your favorite basketball player? My favorite basketball player is Stefan Kalin.